Ανήμερα της Παναγίας γιορτάζει όλη η Ελλάδα. Σε πόλεις , σε χωριά σε κάθε γωνιά της χώρας υπάρχει μια εκκλησία που γιορτάζει και μαζί με αυτή και όλοι εμείς. Στις 15 Αυγούστου γιορτάζουμε την Κοίμηση της Θεοτόκου και πρόκειται για την μεγαλύτερη γιορτή του καλοκαιριού.
Οι Κυκλάδες είναι γεμάτες με εκκλησίες και ξωκκλήσια αφιερωμένα στην Παναγιά. Μερικές εκκλησίες είναι μεγαλοπρεπείς και βρίσκονται σε περίοπτη θέση μερικές άλλες όμως είναι μικρές και ξεπροβάλουν δειλά – δειλά πάνω σε βράχους και σε ξερές βουνοπλαγιές.
Εμείς ξεχωρίσαμε μερικές από τις πιο γνωστές εκκλησίες που αποτελούν ιερό τόπο προσκυνήσεως για όλους πιστούς.
Τήνος – Παναγιά η Μεγαλόχαρη και Ευαγγελίστρια
Τα τάματα που Της έχουν αφιερωθεί είναι χιλιάδες. Ο λόγος για την Παναγιά της Τήνου που βρίσκεται στο επίκεντρο του εορτασμού του Δεκαπενταύγουστου. Η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε στις 30 Ιανουαρίου το 1823 στο κτήμα Δοξαρά στην Τήνο και εκεί κτίστηκε και ο ναός όπου εναποτέθηκε η εικόνα. Αξίζει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη εκκλησία γιορτάζει και στις 15 Αυγούστου και στις 25 Μαρτίου καθώς είναι αφιερωμένη όχι μόνο στην Κοίμηση της Θεοτόκου αλλά και στον Ευαγγελισμό.
Πάρος – Παναγιά η Εκατονταπυλιανή
Η Παναγιά η Εκατονταπυλιανή ή Καταπολιανή βρίσκεται στην Παροικιά. Σύμφωνα με την παράδοση το αρχικό κτίσμα του ναού αυτού ήταν έργο του Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Μέγα και Αγίου Κωνσταντίνου. Όλα ξεκίνησαν όταν κατά το ταξίδι της Βασιλομήτορος Ελένης προς τους Αγιούς Τόπους λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής το πλοίο που επέβαινε αναγκάσθηκε να καταφύγει στη Πάρο. Εκεί προσευχόμενη η Αγία Ελένη στην Παναγία έταξε με την ολοκλήρωση του ταξιδιού της να κτίσει μια μεγαλόπρεπη εκκλησία αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου. Η επίσημη ονομασία είναι Εκατονταπυλιανή και σύμφωνα με την παράδοση 99 πύλες (πόρτες) είναι φανερές ενώ η 100η θα φανερωθεί με το άνοιγμα αντίστοιχης μυστικής πόρτας που βρίσκεται στην Αγιά Σοφιά.
Μύκονος – Παναγιά η Τουρλιανή
Στο χωριό Άνω Μεριά βρίσκεται η μονή της Παναγίας του Τουρλιανής. Ιδρύθηκε το 1542 σε θέση όπου προϋπήρχε παλαιά εκκλησία των Εισοδίων της Παναγίας. Η ονομασία της μονής οφείλεται στη εικόνα που βρέθηκε να επιπλέει στην θαλάσσια περιοχή του Τούρλου, στην δυτική πλευρά του νησιού, και σύμφωνα με την παράδοση είναι αγιογραφημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Αμοργός – Παναγιά η Χοζοβιώτισσα
Η Παναγιά η Χοζοβιώτισσα μπορεί να μη γιορτάζει τον δεκαπενταύγουστο ωστόσο κατά τους θερινούς μήνες δέχεται τους περισσότερους επισκέπτες καθώς τότε το νησί γεμίζει από τουρίστες. Η μονή χτίστηκε το 1088 και ανακαινίστηκε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Κομνηνό. Αφορμή για την ίδρυση της στάθηκε η εύρεση μιας εικόνας της Παναγίας, που έφτασε από το Χόζοβο ή Χόζοβα της Παλαιστίνης. Tο μοναστήρι που είναι κτισμένο στον πιο απόκρημνο βράχο του νησιού, 300 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, νότια της πρωτεύουσας Χώρα, γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου.
Φολέγανδρος – Η Παναγιά της Κοιμήσεως
Η Παναγιά της Κοιμήσεως είναι η σπουδαιότερη εκκλησία της Φολεγάνδρου. Βρίσκεται κτισμένη σε έναν βράχο πάνω από τη Χώρα και είναι κτισμένη στη θέση αρχαίου Ιερού. Η θαυματουργή βυζαντινή εικόνα της Παναγίας που φυλάσσεται στην εκκλησία, όπως λέει η παράδοση, συνδέεται με πειρατικές ιστορίες και θρύλους της Φολεγάνδρου.
Άνδρος – Παναγιά Φανερωμένη
Το Κάστρο Φανερωμένης βρίσκεται στην περιοχή του Κορθίου, σε ύψωμα κοντά στο χωριό Κοχυλού. Η Παναγιά η Φανερωμένη βρίσκεται μέσα στο Κάστρο και εκεί γίνεται και το μεγάλο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου.
Κουφονήσια – Το εκκλησάκι της Παναγίας στο Κάτω Κουφονήσι
Το εκκλησάκι της Παναγίας στο Κάτω Κουφονήσι χτίστηκε το 1561. Επί Τουρκοκρατίας η εκκλησία ήταν σχεδόν ημιυπόγεια για να μην φαίνεται και να μην την γκρεμίσουν οι Τούρκοι. Ο χώρος γύρω από την εκκλησία διευρύνθηκε πολύ αργότερα, το 1970. Κάθε χρόνο το Δεκαπενταύγουστο, μετά τη λειτουργία, διοργανώνεται στο λιμάνι του Κάτω νησιού, μεγάλο πανηγύρι.
Ίος – Παναγιά η Γκρεμιώτισσα
Η εκκλησία της Παναγίας της Γκρεμιώτισσας βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της Χώρας στη Ίο και χτίστηκε το 1797 μ.Χ. Το όνομά της η εκκλησία το οφείλει στη βραχώδη τοποθεσία που βρίσκεται.
Σίφνος – Παναγιά η Τόσο Νερό
Η Μονή της Παναγίας «Τόσο νερό» βρίσκεται νότια των Καμάρων και μπορεί να πάει κανείς μόνο με τα πόδια ή με καΐκι. Τον Δεκαπενταύγουστο το πανηγύρι γίνεται εκεί και κρατάει έως τις πρώτες πρωινές ώρες.
